Η διερεύνηση των γνωστικών και μεταγνωστικών ικανοτήτων που χρησιμοποιούνται από τους μαθητές και γενικά η μελέτη της δομής και της διαδικασίας σκέψης του ανθρώπινου νου, έχει αποτελέσει σπουδαία ερευνητική δραστηριότητα για ψυχολόγους και εκπαιδευτικούς. Η γνωστική και μεταγνωστική ικανότητα των μαθητών προσφέρει μία εν πολλοίς ολοκληρωμένη εικόνα του τρόπου μαθησιακής λειτουργικότητάς τους. Αναφέρεται στη γνώση και στην ενημερότητα ενός ατόμου για τις γνωστικές διαδικασίες, οι οποίες επιτρέπουν την παρακολούθηση, τη ρύθμιση και την αξιολόγηση της ίδιας της σκέψης του. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι η μεταγνώση αποτελεί ένα κρίσιμο στοιχείο της αποδοτικής μάθησης, διότι επιτρέπει στα άτομα να παρακολουθούν και να ρυθμίζουν τη γνωστική τους επίδοση. Ένας καλός στρατηγικός χρήστης πρέπει να συντονίζει και να αυτοματοποιεί στρατηγικές, να έχει μεταγνωστική επίγνωση σχετικά με συγκεκριμένες και γενικές στρατηγικές και την κατάλληλη εννοιολογική βάση, ώστε να ανταποκριθεί όσο το δυνατόν καλύτερα στο γνωστικό έργο, που παρουσιάζεται.
Η σημασία των εμπειρικών δεδομένων ως προς τη γνωστική και μεταγνωστική ικανότητα των Χαρισματικών μαθητών είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς τα δεδομένα των ερευνών αποτελούν τη βάση για τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη αναλυτικών προγραμμάτων για την ομάδα αυτών των παιδιών. Ιδιαίτερης μάλιστα σημασίας είναι η μελέτη του αν οι μηχανισμοί που διακρίνουν την επίδοση των Χαρισματικών παιδιών είναι οι ίδιοι ή ποιοτικά διαφορετικοί από αυτούς των υπόλοιπων παιδιών.
Στην παρούσα έρευνα διερευνάται η γνωστική και μεταγνωστική ικανότητα των Χαρισματικών μαθητών. Πιο συγκεκριμένα, το συγκεκριμένο ερευνητικό έργο εξετάζει τη συσχέτιση της νοημοσύνης με παραμέτρους γνωστικές και μεταγνωστικές. Τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν την επίδραση της νοημοσύνης στη γνωστική και μεταγνωστική ικανότητα των Χαρισματικών μαθητών. Σημαντικά είναι, επίσης, τα ευρήματα ως προς τη σχέση των γνωστικών και μεταγνωστικών παραμέτρων μεταξύ τους. Τα ευρήματα εξετάζονται ως προς την εκπαίδευση των Χαρισματικών μαθητών.